İngilizce support yani destek, yardım anlamına gelen bir kelimeden türetilmiş olan supplement sözcüğü sporculara oldukça aşina gelecek bir kelimedir. Fitness başta olmak üzere, spor yapan pek çok kişinin kısa sürede ve etkili şekilde kas kütlesini artırma amacıyla kullandığı bir ürün olan supplement hakkında detaylı bilgilerse aşağıdaki yazımızda yer almaktadır.
Supplement Nedir?
Bir yardımcı besin olarak düşünebileceğimiz supplementler protein gibi herhangi bir içeriğin yoğunlaştırılmış halidir. Supplement nedir, sorusunun yanıtı oldukça geniş bir skalaya sahip olmakla birlikte sayısız marka kendi yardımcı ürünlerini üretmektedir. İlaç ya da toz formda olan bu destek ürünü genelde fitness sporcuları tarafından rağbet görmekte olup içeriğinde doping etkisi yaratan bir madde, steroid ya da düşünüldüğü gibi hormon bulundurmaz.
Piyasada rahatlıkla bulunabilen bu ürünlerin protein ve karbonhidrat içeriği oldukça yüksek oranda olmakta, genelde shake, omlet gibi farklı tariflerin içerisine karıştırılarak gün içinde tüketilmektedir.
Protein Tozu Nedir?
Supllement ne işe yarar,sorusunu yanıtladığımıza göre bu alanda en yaygın şekilde kullanılan supplement türü olan protein tozlarına odaklanabiliriz.
Vücut geliştirmek isteyenlerin çoğunlukla başvurduğu, destek besin görevi gören protein tozu, et ve tavuk gibi proteince zengin besinlerin sağladığı kaynakları desteklemekte, ancak hemen hepsinin içeriği farklı olduğundan kişiler bu seçenekler arasından kendine uygun olanı seçmektedir.
Protein Tozu Çeşitleri Nelerdir?
Hedeflenen vücut yapısı düşünülerek seçilmesi gereken bu ürünlerin yaygın kullanılan türleri, yani protein tozu çeşitleri şu şekilde özetlenebilir:
Kazein Protein
Sütte bulunan protein çeşitlerinin yaklaşık %80’inini oluşturan kazein protein, bu yönüyle süt proteini olarak da anılmaktadır. Diğer aminoasit türlerine nispeten sindirimi daha yavaş gerçekleşen kazein, bu özelliği nedeniyle tüketiminden sonra uzun süre kasları beslemeye devam etmektedir. Uyku öncesi alınması tercih edilen bu protein tozu çeşidi sabaha kadar protein sentezinin devam etmesine yardımcı olur.
Sütten ve içeriğindeki proteinlerden kas yapımının yanında yağ yakımı için de faydalanmak için Yağ Yakımına Destek Olan ve Ayda 4 Kilo Verdiren Tarçınlı Süt yazımızı okumayı unutmayın.
Et Proteini
Hayvansal gıdalardan temin edilen bu protein türünde, kırmızı et içerisinde bulunan BCAA isimli önemli bir madde yoğun miktarda bulunmaktadır. Bu nedenle et proteinleri sık tercih edilen tozlar arasına girmiştir.
Yumurta Proteini
Adı üzerinden anlaşılabileceği üzere yumurtadan elde edilen bu protein çeşidi, yoğun bir besin kaynağıdır. Yumurtanın sarısında bulunan yağ ve vitaminlerden, beyazında bulunan proteinlerden faydalanmak isteyenlere özel geliştirilen bu ürünlerde sindirim oldukça hızlı ve kolay gerçekleşir. Etkisi uzun süre devam eden yumurta proteini ra ürünlerinden de doğal yollarla temin edilebileceğinden toz formunda alınmasına gerek görülmeyebilir.
Soya Proteini
Soya fasulyesinin hormonal aktiviteyi desteklemesinden yola çıkılarak üretilen bu bitkisel kökenli protein türünde esansiyel aminoasitlerden bolca bulunmakta, sindirimi yavaş olmasına rağmen içeriğinde laktoz bulunmadığı için laktoz intoleransı olanlar tarafından tercih edilmektedir. Soya tüketmenin faydaları yalnızca sporcular için değil, her kitle için geçerli olmakla birlikte bu protein türünden genelde spordan hemen önce ya da hemen sonrasında tüketilerek faydalanılır.
Whey Protein
Piyasa ürünlerinin en çok tercih edileni olan whey proteinler, kana oldukça hızlı karışır, spor sonrasında yeni kas yapımının anında başlamasını sağlar. Sütün içerisinde beşte bir oranında doğal olarak bulunan bu protein türü genelde sabah saatlerinde tüketilmekte olup yine BCAA maddesi ve esansiyel aminoasitlerce zengindir.
Protein Tozunun Avantajları Nelerdir?
Kullanımı tamamen sporcunun hedefi ve isteğine bağlı olan protein tozunun sık tercih edilme nedeni istenen vücuda çok daha hızlı ve kolay ulaşılmasını sağlamasıdır. Protein tozunun faydaları şu şekilde özetlenebilir:
- Hedeflenen vücut şekli ve oranlarına daha kısa sürede ulaşılmasını sağlar.
- Spor sonrasında mikro boyutlarda hasar gören kasların onarımına destek olur.
- Kas enduransını destekleyerek spor esnasında gerçekleşmesi olası kas yaralanmalarını önler.
- Spor öncesi ya da sonrasında enerji takviyesi sağlamak için uygun alternatifler arayan sporculara seçenek oluşturur.
- İçerdiği aminoasitler sayesinde vücudun protein sentezini destekler.
- Spora başlanan ilk süreçte kas kütlesinden yaşanan kayıpların önüne geçer.
- Yeterli protein tüketme imkanı olmayan kişilerin protein deposundaki eksikleri tamamlar ve günlük ihtiyacı karşılar.(Kas yapımını hızlandıran diğer yiyecekler hakkında bilgi almak için Kas Gelişimini Hızlandıran 7 Yiyecek yazımıza göz atabilirsiniz.)
- Kemik gelişimini destekler ve bu sayede kasla birlikte kemiklerin de gelişerek daha sağlıklı olmasını sağlar.
- Spor esnasında performansı artırarak verimi yükseltir.
- Vejetaryenlerin protein kaynağı olarak tercih edebileceği alternatifler kazanmasını sağlamış olur.
- Gün içinde alınması gereken saatlerin belli bir düzeni olduğundan kişinin öğün düzeni sağlamasına ve beslenme programı oluşturmasına yardımcı olur.
- Etkilerini artırmak için muz, yulaf gibi farklı malzemelerle karıştırılarak aynı anda kişinin damak tadına uygun şekilde tüketilebilir.
Protein Tozunun Dezavantajları Nelerdir?
Elbette beslenme düzeni haricinde bir destek olarak alınan bu ürünlerin yan etkileri ya da kullanımda dikkat edilmesi gerekenlerle ilgili bilgi sahibi olunmalıdır. Protein tozunun avantajları oldukça fazla olsa da işleme mekanizması ve metabolizmaya etkileri konusunda bilinçli olarak tüketilmesi önemlidir.
Protein tozu zararlı mıdır, sorusu kullanıcı sporcuların aklına gelen ilk sorulardan biri olmakla birlikte bilinmesi gereken dezavantajlar şu şekilde sıralanabilir:
- Protein tozu kesinlikle kişiye uygun türde tercih edilmesi ve bir uzmana danışılarak uygun dozlarda alınması gereklidir.
- Hedefe daha kolay ulaşmak adına dozu artırılarak alınan protein tozu vücutta yapım yerine yıkıma yol açabilmekte ve sağlık için riskli bir hal almaktadır.
- Düzenli protein tozu kullanımında kişilerin sivilce, akne gibi cilt problemlerinde artış yaşadığı gözlemlenmektedir.
- Tavsiye edilen doz ve sürenin üzerinde protein tozu kullanımı oldukça ağrılı bir hastalık olan böbrek taşı oluşumuna neden olabilir.
- Bir tür ilaç olarak da düşünebileceğimiz protein tozları karaciğer için oldukça yorucu ve zorlayıcı etkilere sahiptir. Dozun artırılması halinde karaciğer hastalıklarına davetiye çıkarılacaktır.
