Salmonella insanların ve hayvanların sindirim sistemi florasında var olabilen bir bakteri türüdür. Yaklaşık olarak 2300 civarında türü bulunan Salmonella bakterisinin bazı tiplerinin zararsız olduğu bilinirken, bazı tipleri ise hastalığa sebep olabilir. Özellikle Salmonella Enteritidis ve Salmonella Typhimurium’un gıdalarda ciddi oranda bulunmaları sonucunda hastalık ortaya çıkarak, zehirlenmelere yol açılabilir. Söz konusu bakterilerin kanatlı hayvanlarda ve yumurtada ortaya çıktıkları bilinirken, aynı zamanda bu bakterilerin dana, hububat, sebzeler ve meyvelerden de bulaşma ihtimali vardı.
Salmonella bakterisinin normal pişirme koşullarında etkisiz bir duruma gelip öldüğü bilinirken, salmonella bakterilerinin sebep olduğu hastalığın adı ise Salmonellosis olarak bilinir. 8 ila 72 saat içinde kendini karın ağrısı, ateş ve ishal gibi belirtilerle gösteren bu hastalıkta ek olarak baş ağrısı, kusma ve mide bulantısı da ortaya çıkabilir. Hastalığın belirtileri 4 ila 7 gün arasında görülebilir.
Salmonella Nasıl Bulaşır?
Salmonella bakterileri pişmemiş olan çiğ etlerde bulunabildiği gibi, tavuklarda ve yumurtalarda da yer alabilir. Fakat iyi pişirilen etlerde ve hazır ürünlerde salmonella bakterisi genel olarak gözlemlenmez. Pişirilmeden yenilen bazı gıdaların teması sonucunda çapraz bulaşma nedeniyle insanlara geçme ihtimali bulunan salmonella bakterisinin, insanlara geçmemesi adına “iyi mutfak hijyeni” kurallarına uyulması gerekir. Bu şekilde Salmonella bakterisinden korunulabilir.
Türkiye’de Salmonella Bakterisi
Türkiye genelinde henüz resmi olarak konu hakkında gerçekleştirilen bir tarama çalışmasının olmadığı bilinmektedir. Bunun yanı sıra Sağlıklı Tavuk Bilgi Platformu’nun, Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü’nün ve üniversitelerin katılım gösterdiği Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri benzeri bir tarama hazırlığına girişildiği bilinmektedir.
Salmonella Dikkat Edilmesi Gerekenler
Salmonella hastalığından korunmanın çok zor bir durum olmadığı bilinmektedir. Bunun sebebinin ise bakterilerin pişirme yöntemiyle ölmesi olarak gösterilmektedir. Kanatlı eti ve yumurta ürünlerini iyi bir oranda pişirilip tüketilmesi durumunda hastalık hakkında herhangi bir risk durumu bulunmamaktadır.
Pişirme sıcaklığının bakterilerin ölmesi adına 72 derece olduğu gözlemlenmiştir. Söz konusu ısının normal pişirme ısısı olduğu bilinirken, bu ısıda pişirilen ette pembelik kalmadığı belirtilir. Öte yandan çiğ etlerin, kanatlı ürünlerin, diğer gıdaların, pişmemiş şekilde yenen sebzelerin ve benzeri gıdaların temizlenmesi ve temasına dikkat edilmesi gerekir.
Salmonella hastalığının bütün yaş gruplarını etkilediği bilinirken, şiddetli ya da komplike hastalık adına en büyük riski bebekler, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerin taşıdığı bilinir. Salmonella bakterisinin dışkı örneğinin test edilmesi durumunda tespiti yapılabilir. Fakat çok sayıda vakada test sonuçlarına ulaşılmadan hastaların belirtilerinin ortadan kalktığı bilinmektedir.
Salmonella Bakterisi İçin Hangi Önlemler Alınmalı?
Salmonella bakterisinin uzak tutulması için tüketimi yapılacak olan gıdaların uygun koşullarda ve belirlenen ısı derecesinde pişirilerek saklanması gerekir. Yiyeceklerin hazırlandığı alanların temizliklerinin uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi gerekir. El hijyenlerine dikkat edilmesi ve ellerin sık sık yıkanması gerekir. Ayrıca yumurta, süt, kaymak ve benzeri besinlerin çiğ olarak tüketilmemesi önerilir.
