Büyük ya da küçük fark etmeksizin hepimizin bilgisayarında çeşitli sabit diskler var ve bu cihazları yazılımsal bilgilerimizi, müzikleri, videoları, hatta işletim sistemimizi saklamak için kullanıyoruz. Bunun da ötesinde sabit diskler yıllar içinde çok büyük değişimler gösterdi ve ciddi boyutlara ulaştı. Peki hard disklere dair bu ilginç bilgilerden haberdar mıydınız?
- İlk hard disk olan 350 Disk Storage Unit hiçbir zaman raflarda yerini almadı fakat 1956 yılında IBM tarafından çıkarılan bilgisayarın bir parçasıydı. Yanlış duymadınız, 1956 yılı!
- IBM bu yeni, sıradışı cihazı diğer firmalara 1958 yılında satmaya başladı fakat teslimatı kargo yoluyla gerçekleştirmek zordu. Dünyanın bu ilk sabit diski sanayi tipi bir buzdolabı boyutundaydı ve neredeyse 1 ton ağırlığındaydı!
- 1961 yılında IBM’in ilk hard diski 1000 doların üzerinde fiyatlarla aylık olarak kiralanıyordu. Kulağa biraz fazla gelebilir fakat diskin kendisini almak 34 bin dolar tutuyordu!
- Bugün sık sık karşımıza çıkan, Seagate’in 8 TB’lık sabit disk modelleri Amazon’da 200 dolar gibi fiyatlarla satılıyor. IBM’in ilk hard diskleri ise bundan 300 milyon kat daha pahalıydı!
- 1960 yılında bir müşteri böyle bir hard disk isterse toplamda 77.2 milyar dolar ödemesi gerekiyordu. Bu da bütün Birleşik Krallık’ın yıllık gayrı safi milli hasılasından daha çok para anlamına geliyor.
- IBM’in ilk, aşırı pahalı sabit diskinin kapasitesi sadece 4MB altındaydı. Bugün iTunes ya da Amazon’dan indireceğiniz tek bir şarkı bile bundan daha büyük boyuta sahip.
- Günümüz sabit diskleri aslında önemli boyutlara ulaştı. 2015 sonunda Samsung 16TB boyutunda PM1633a SSD diskini çıkarmıştı fakat 8TB diskler hâlâ daha çok yaygın.
- IBM’in 3.75MB boyutlu sabit diskinden 60 yıl sonra artık diskler 8TB bir hafızayla 2 milyon kat daha fazla bilgi saklayabiliyor. Üstelik çok ama çok daha ucuz bir fiyata.
- Geniş hard diskler Backblaze gibi veri saklama firmaları tarafından sıklıkla kullanılıyor. Örneğin 2015 sonunda bu firma toplamda 50.228 sabit diske sahipti.
- 2013 raporlarına göre Netflix’in tüm film ve dizilerini saklamak için 3.14 PB (yaklaşık 3.3 milyon GB) boyutunda sabit disk alanı vardı.
- Netflix’in daha çok alana ihtiyaç duyduğunu düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Facebook 2014 ortalarında sabit disklerinde 300 PB veri saklıyordu. Elbette rakam şimdiye kadar çok daha fazla arttı.
- Tabii kapasite artarken boyutlar da ciddi anlamda küçüldü. Bugün tek bir MB 1950’lerin sonuna göre 11 milyar kat daha az fiziksel alan kaplıyor.
- Bir de başka bir yönden bakalım. Cebinizde bulundurduğunuz 256GB akıllı telefon bugün size sıradan gelebilir. Fakat 1958 yılında böyle bir sabit diskin kaplayacağı alan 54 Olimpik boyutlu yüzme havuzuna denkti.
- Birçok yönden bahsettiğimiz eski IBM sabit disk bugünün modelleriyle hemen hemen aynıydı. Üzerinde dönen plakalar vardı ve kollara bağlı başlık da veri okuma-yazma işlemini yapıyordu.
- Bu dönen plakalar oldukça hızlılar. Genellikle sabit diskin türüne göre dakikada 5400 ya da 7200 kere dönüyorlar.
- Bu hareketli parçalar ısı üretirken, zamanla hata vermeye başlıyorlar, gürültüleri artıyor.
- Geleneksel sabit diskler zaman içinde neredeyse hiç değişmediler ve artık yavaş yavaş yerlerini SSD’lere bırakıyorlar. SSD cihazlarda hareketli bir parça bulunmuyor ve daha hızlı çalışıyorlar.
- Bir süre sonra hem HDD, hem de SSD’lerin eskiyeceğine şüphe yok. Yerlerini ise gelecekte 3D hafıza, hologram hafıza ya da DNA hafızası gibi sistemlere bırakacakları düşünülüyor.
- Bilim kurgudan bahsetmişken, Star Trek filmindeki robot karakter Data’nın bir bölümde beyninin 88 PB veri saklayabildiği sözünü de hatırlatalım. Bu rakam günümüzde Facebook’ta bulunan veri miktarından daha az!
