Türk tarihi açısından büyük önem arz eden bir yere sahip olan Kösedağ, tarih boyunca birçok uygarlıkları bünyesinde barındırmıştır. Birçok uygarlık ile birlikte savaş noktalarından biri olan Kösedağ, oldukça kritik bir öneme sahiptir.
Selçuklu Devleti sınırları dahilinde uzunca bir süre yer alan Kösedağ, Osmanlı Devleti himayesinde yer alarak dikkat çekmiştir. Türk tarihi açısından önemli bir yere sahip olan Kösedağ, Ağrı’nın Eleşkirt ilçesinde bulunan ve yüksekliği 3 bin 433 metre olan bir dağdır.
Kösedağ Savaşı, Selçukluların Moğollara kaybettiği bir savaş olarak bilinmektedir. 3 Temmuz 1243 tarihinde yaşanan Kösedağ Savaşı, sonuçları bakımından Türk tarihi açısından oldukça önemlidir. Baycu Noyan kumandasındaki Moğol ordusu ile Türkiye Selçukları arasındaki ilk çarpışmanın hemen ardından baştan bu yana hatalı kararlar alan Sultan II. Gıyâsü’d-dîn Keyhüsrev de buna ayak uydurunca Moğol ordusu kolay bir elde etmiştir.
Önünde hiçbir engel olmayan Moğol ordusu, kısa süre içerisinde Anadolu’ya hakim olarak her yeri talan eden Cengizoğulları tarafından istila edilmiştir.
Kösedağ Savaşı bir o kadar genç ve savaş tecrübesi bulunmayan Selçuklu Sultanı II. Gıyaseddin Keyhüsrev‘in fevri hareketleri sonucunda ortaya çıkmıştır. Kösedağ Savaşı’ndan sonra Moğollar, Anadolu’yu istila ederek Müslüman halkı sivil-asker, kadın-çocuk demeden katlederek Selçuklular’ı da vergiye bağlamışlardır.
Selçuklular Döneminde Kösedağ
750 senesinden itibaren Abbasi nüfuz sahası içerisinde yer almışlardır. 1054 senesinden itibaren Türk akınları ile karşılaşan Tuğrul Bey ve Çağrı Bey’in oğlu Yakuti Bey tarafından Türk idaresi altından alınmıştır.
Osmanlılar Döneminde Kösedağ
Yıldırım Beyazıt zamanında Osmanlı Devleti hakimiyetine giren bölge daha sonrasında Celayir’lilerin eline geçmiştir. İlhanlı ve Timurluların saldırılarına maruz kalan bölge, Timurlulardan Şahruh ve Kara Yusuf’un çocukları arasında mücadelelere sahne olmuştur.
Karakoyunlu hükümdarı İskender Mirza, 1421 senesindeki savaşta Timurlulardan Şahruh’u yenmesi ile bölgedeki Karakoyunlu hakimiyeti daha da belirginleşir. Karakoyunlu ve Akkoyunlular’ın hakimiyetinde kalan bölge daha sonrasında Safevi hakimiyetine girmiştir.
Kösedağ Savaşı’nın Sonuçları
Gıyaseddin Keyhüsrev’in veziri Mühezzibüddin Ali, Moğol Başkumandanı Baycu Noyan ile görüşerek daha fazla ilerlememesi adına tavsiyeler, hediyeler ve siyasi eylemlerde bulunmuştur.
Kösedağ Savaşı’nın sonucu olarak Anadolu Selçuklu Devleti yıkılma süreci içerisine girmiştir.
[su_accordion][su_spoiler title=”KAYNAKLAR” open=”no” style=”default” icon=”plus” anchor=”Kaynaklar” class=””]- turktarihim.com [/su_spoiler] [/su_accordion]
