Akciğerin hemen altında diyafram denilen, karın ve göğsü birbirinden ayıran düz bir kas tabakası bulunur. Nefes alıp vermemize yarayan diyafram, aşağıya doğru hareket ederse akciğere ağız ve burun yoluyla hava dolmaktadır. Yukarıya doğru hareket ettiğinde ise akciğerdeki hava dışarıya verilir. Diyaframın hareket etmesinde, beynin sinirler yoluyla diyaframı kontrol etmesi etkilidir. Bu solunum fonksiyonları esnasında, göğüs kafesi genişleyip daralmaktadır.

Kimi durumlarda diyafram kontrolümüz dışında kasılıp gevşemeye başlar. Bu duruma “hıçkırık” denmektedir. İstemsiz kasılmalar, ses tellerinin hızla kapanmasına ve hıçkırık sesine neden olmaktadır.

Hıçkırık Belirtileri Nelerdir?

• Göğüs kafesindeki kaslarda spazm ve ani istemsiz kasılmalar
• Havanın isteğimiz dışında boğazımıza çekilmesi
• Bu esnada ses tellerinden gelen hıçkırma sesi

Hıçkırık Tehlikeli midir?

Çoğunlukla hıçkırıklar, 1-2 dakika sürüp kendiliğinden geçmektedir. Bu tip hıçkırıklar için endişelenmeye gerek yoktur. Ancak, kronikleşen ve 2 günden fazla süren hıçkırıklar için sağlık uzmanına gidilmesinde fayda vardır. Özellikle aylarca süren hıçkırıkların altında yatan tıbbi nedenlerin araştırılması gerekir.

Kronik Hıçkırık En Çok Kimlerde Görülür?

• Hamile kadınlar,
• Aşırı alkol tüketenler,
• Kronikleşen böbrek rahatsızlığı olanlar,
• Diyabet hastaları,
• Karaciğerinde büyüme olanlar,
• Astım problemi olanlar,
• Sinir sisteminde bozukluk yaşayanlar,
• Mide, yemek borusu, akciğer ve pankreas kanseri hastaları,
• Anksiyete problemi olanlar,
• Mide bölgesinden ameliyat olanlar,
• Genel anestezi olanlar,
• Midesinde reflü şikayeti olanlar,
• Tiroid bezleri aşırı aktif olanlar,
• Akciğer iltihabı yaşayanlar

Yukarıda belirtilen risk faktörleri, kronik hıçkırığın en sık gözlendiği kişilerdir.

Hıçkırık Neden Olur?

Hıçkırığa kesin nedenleri tam olarak  bilinmese de, olası nedenleri arasında şunlar gelmektedir:

• Aşırı düzeyde yemek yenilmesi
• Baharatlı gıdaların tüketilmesi
• Gazlı içecekler içilmesi
• Aniden korku, stres ve heyecan duygusu yaşanması
• Hava sıcaklığında meydana gelen ani değişimler
• Sakız çiğnerken havanın yutulması
• Hızlı yemek yenilmesi
• Alkol ve sigara tüketimi
• Hazımsızlık problemleri

Bebeklerde Hıçkırık Neden Olur?

Bebekler genellikle ağladıktan sonra ya da öksürdükten sonra hıçkırabilir. Bu normal bir durumdur. Bazı bebeklerde reflü şikayetinden dolayı da hıçkırık sorunu yaşanabilmektedir.

Hıçkırık Nasıl Geçer? Hıçkırık Tedavisi Nasıl Yapılır?

Birkaç dakika süren hıçkırıklarda, bir bardak suyu yudumlayarak içmek, nefesini tutmak gibi basit çözümlerle sonuç alınabilir. Kronik hıçkırıklar ise altında daha ciddi sağlık problemleri barındırabildiğinden mutlaka doktor tarafından incelenmelidir. Hıçkırığın asıl nedenleri teşhis edildikten sonra buna yönelik bir tedaviye geçilir. Doktorunuz gereken tetkikleri yaptıktan sonra kas gevşetici önerebilir. Sakinleştirici etkisi olan antipsikotik ilaçlar (klorpromazin, haloperidol) yazabilir.  Anksiyete, korku, sinir gibi psikolojik nedenlerden kaynaklanan hıçkırıklar içn psikoterapi desteği almanızı isteyebilir. Bunun dışında hıçkırığın vücudunuzdaki bir hastalıkla ilişkisi saptanırsa, buna dönük bir tedaviye geçilir. Akupunktur tedavisi de hıçkırıkların ortadan kaldırılmasında uygulanan yöntemler arasında yer almaktadır.

Hıçkırık İçin Kendi Başınıza Yapabileceğiniz Basit Tedavi Önerileri

• Derin bir nefes alın. Kendinizi çok zorlamadan tutabildiğiniz kadar nefesinizi tutun. Sonra bırakın. Eğer geçmezse bunu birkaç defa tekrarlayın.
• Bir kese kağıdını ağzınızla şişirin. Sonra şişirdiğiniz havayı geri içinize çekin.
• Yavaş yavaş bir bardak su için.
• Bir tatlı kaşığı kadar şeker yiyin.
• Bir parça zencefil yiyin.
• Bir limonu ortadan kesip emerek yiyin.
• Dizlerinizin üstünde öne eğik şekilde oturun.

Hıçkırık Problemi İçin Hangi Doktora Gidilmeli?

Kronik hıçkırık için öncelikle kulak burun boğaz uzmanı (KBB) bir doktora gidilmelidir.

• Eğer hıçkırık mide ve sindirim sistemi ile ilgili bir sorundan kaynaklıysa, doktorunuz sizi gastroenteroloji uzmanına,
• Beyinle ilgi ise nöroloji doktoruna,
• Psikolojikse psikolog ya da psikiyatriste,
• Göğüsle ilgili ise, göğüs hastalıkları uzmanı bir doktora gidilmelidir.

Cerrahi Tedaviye Gerek Duyulur mu?

Hıçkırık yapılan tüm tedavilere rağmen inatla devam ediyorsa cerrah doktor tarafından sinir sistemine ilaç enjekte edilerek sinir hareketleri geçici olarak engellenebilir. Nadir vakalarda ise, boyundaki frenik siniri kesilerek hıçkırık tedavi edilmektedir.