CRP yükselmesine sebep olabilen diğer faktörler arasında, vücutta meydana gelen yanıklar, yaralanmalar, çeşitli kanser hastalıkları, yanlış beslenme alışkanlıkları, yoğun stresli bir hayat biçimi, cerrahi müdahalenin etkileri, organ nakli ameliyatı sonrasında vücudun yeni organa uyum sağlayamaması gibi durumlar sayılabilir. CRP seviyeleri çoğu zaman, ağrı ya da ateş belirtileri başlamadan önce yükselip, iyileşme süreciyle birlikte düşme eğilimi gösterir.
olduğunda, bağışıklık sistemine dahil olan C-reaktif protein (CRP) yükselmekte, rahatsızlığın daha hızlı farkedilip, tedavi sürecinin izlenmesini kolaylaştırıcı bir rol oynamaktadır.
CRP için, yüksek duyarlıklı C-reaktif protein (hs-CRP) ve ultra-duyarlı C-reaktif protein (us-CRP) gibi isimler de kullanılmaktadır. Kandaki CRP seviyesinin yüksek olması, enfeksiyondan, kansere kadar birçok durumla ilişkilendirilebilir. Ayrıca bu veriler, kalp arterlerinde iltihaplanma, kalp krizi geçirme riskini değerlendirme amacıyla kullanılabilir. Kesin teşhis ve tanı için farklı testlerin de yapılması önemlidir. Bunun nedeni tek başına CRP yüksekliğinin, enfeksiyon ve iltihaplanmanın nerede ve nasıl geliştiği konusunda yeterli bilgi vermemesidir.
CRP Yüksekliği için Hangi Değerler Normal Kabul Edilir?
Sağlıklı bir yetişkin insanda, CRP değerlerinin litrede 1-10 mg arası normal, 10-40 mg arası orta yüksek, 40-200 mg arası yüksek, 200 mg üstüyse çok yüksek olarak kabul edilir.
CRP Yüksekliği Belirtileri
CRP yüksekliğinin halsizlik ve yorgunluk dışında, kişiye dışarıdan bakılınca doğrudan belli olan belirtileri bulunmamaktadır.
CRP Yüksekliği Nedenleri
Bakteriyel kaynaklı enfeksiyonlar, obezite, sağlıksız beslenme, spor yapmamak ve hareketsizlik, çeşitli romatizmal hastalıklar, sigara içilen ortamlarda bulunmak, stresli bir yaşam tarzı, sağlıksız şekilde işlenmiş olan endüstriyel gıdaların tüketilmesi gibi durumlar kanda CRP seviyesinde yükselmeye neden olabilir.
Kandaki CRP Yüksekliği ve Tehlikesi
Yüksek CRP değeri, kalp krizi geçirme riskinin artması olarak değerlendirilebilir. Daha kesin bir teşhis için, iltihaplanmanın hangi bölgede oluştuğuna yönelik kapsamlı testlerin yapılması gereklidir. Diğer risk faktörleri arasında yer alan, yüksek kolesterol ve yüksek tansiyon, diyabet hastalığı gibi durumların kalp sağlığınıza vereceği zarara istinaden, doktorunuz tarafından titizlikle takip edilmesi büyük önem taşımaktadır.
Bu konuda daha detaylı bilgi için CRP Yüksekliği ve Tehlikesi başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.
Hamilelik ve CRP Yüksekliği
Gebelik döneminde CRP seviyelerinde değişmeler görülebilir. Doğumdan önceki zamanlarında hareketsiz bir hayat şeklinde geçiren, aşırı kilolu ve dengesiz beslenmeye sahip hamilelerde CRP seviyelerinin yüksek olması beklenir. Ayrıca bu süreçte, anne adayında oluşacak iltihabi bir hastalığın da bu sonuçlara yol açması mümkündür.
Plesanta kireçlenmesi durumunda da CRP yüksekliği oluşur. Bu durumda gerekli önlemler alınarak, bebeğin zarar görmesi engellenebilir. Yapılması gereken tedavilerin doktor gözetiminde yapılması gereklidir. Gebelik sürecince sağlıklı bir beslenme biçimi uygulanması, egzersiz yapılması hamilelikte CRP seviyesinin düşük olmasında fayda sağlamaktadır.
Bebeklerde CRP Yüksekliği
Bebeklerde iltihaba bağlı yükselme dışında, ameliyat olan bebeklerde ortaya çıkma riski olan akut enfeksiyona bağlı olarak CRP değerlerinde artma olabilmektedir. Bunun dışında alt-üst solunum yolları ya da idrar yollarında oluşan iltihaplar, eklem iltihabı, beyin zarında görülen iltihaplanmalar da CRP yükselmesinde etkili olmaktadır.
CRP Yüksekliği Kanser Belirtisi mi?
Yapılan testler sonucunda, kandaki CRP değerleri litrede 3 mg seviyesinin üstünde çıkması durumunda, kanser riskinde artış şeklinde değerlendirme yapılabilir. Yüksek seviyedeki CRP değerlerinde, özellikle, akciğer, rahim, yumurtalık, göğüs, pankreas, karaciğer, idrar yolları ve kalın bağırsak kanserine yakalanma riski artmaktadır.
Basit şekilde uygulanan bir test olan CRP tahlili, vücutta meydana gelen iltihabın hangi düzeyde olduğuna dair önemli bilgiler sağlar. Kanser hastalığının seyri ile ilgili de CRP önemli bir veri unsurudur.
CRP Yüksekliğine Hangi Doktor ve Bölüm Bakar?
CRP yüksekliği iç hastalıkları bölümü ile ilgilidir. Bu yüzden dahiliye uzmanı bir doktora müracaat edilmelidir.
Kandaki CRP Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?
Bu durum, bünyenin sağlıklı olduğu, vücutta halihazırda bir enfeksiyon ya da iltihaplanma olmadığı anlamına gelmektedir. Ayrıca daha önce tedavisine başlanmış olan hastalığın gerilemesi ve tedavi sürecinin başarılı olarak gerçekleştiğini göstermektedir. Bol egzersiz yapan, sağlıklı şekilde beslenen, sigara ve alkolden uzak duran, stresten uzak bir yaşam geçiren kişiler de CRP seviyesinin düşük olması beklenir.
CRP Yüksekliği Nasıl Düşürülür? Tedavisi Nasıldır?
Bakteriyel Enfeksiyon ve iltihaplanmaya dönük olarak yapılan tedaviler sonucunda kandaki CRP seviyesinde ciddi oranda düşme olmaktadır. Doktorlar, CRP yüksekliğinin hangi sorunla ilişkili olduğu tanısını koyduktan sonra, buna dönük bir tedavi uygulayarak çözüme ulaşılır. Yüksek kolesterole sahip olan kişilere doktor tarafından verilecek kolesterol düşürücü ilaçların kullanılması CRP seviyelerinin normale inmesini sağlayabilir. Tip 2 diyabet hastalarının kullandığı ilaçların da yararı bulunmaktadır. İlaç ve diğer tıbbi tedavi seçenekleri dışında, doktorunuz tarafından egzersiz yapmanız, diyet programı ve dinlenmeniz de önerilebilir. Güçlü bir antioksidan olan Astakzantin içeren somon, ıstakoz, karides gibi deniz canlılarının tüketilmesi, iltihaba karşı faydalı olan Omega 3 vitamini barındıran yiyecekler (balık yağı, somon, uskumru, keten tohumu gibi) tüketilerek CRP seviyesinde düşme sağlayabilir. C vitamini yönünden zengin gıdalar tüketmek, Lifli gıdalarla beslenme, doymuş yağlar yerine zeytinyağını tercih etmek de öneriler arasındadır.
CRP Testi Nedir? Nasıl Yapılır?
CRP testi ile kanda bulunan, C-reaktif protein (CRP) seviyesi ölçülmektedir. Bu tahlilin amacı, metabolizmada enfeskyion ya da iltihabi bir rahatsızlık olup olmadığına dair bir ön-araştırma yapmaktır.Bu sayede vücudun sağlık durumu ortaya çıkmakta ve hastalıkların varlığına ait önemli bilgiler elde edilmektedir. CRP testi yapılmadan önceki saatlerde yemekten uzak durmanız ve kullandığınız ilaçları bir süreliğine kullanmamanız doktorunuz tarafından istenebilir. CRP testi için standart kan alma prosedürleri uygulanır. Damar yolundan iğne yardımıyla girilir ve steril bir ortamda kan alımı yapılır. Kan alınan bölgede hafif morarma ve şişlik olabilir. Tahlil için alınan kan, labaratuvara gönderilir ve genellikle 24 saat içinde gerekli incelemeler yapılarak, CRP testinin sonuçları alınır.
Kimler CRP Testi Yaptırmalı?
Sağlık uzmanları tarafından, 40 yaşını geçmiş her insanın yılda en az bir defa bu testi yaptırmaları önerilmektedir. Birçok hastalığın erken evre teşhisinde de oldukça faydalı olması bakımından büyük öneme sahiptir. Birçok kardiyolog tarafından yüksek CRP seviyesi ile ilişkilendirilen kalp krizi riskinden dolayı bu testin belirli aralıklarla yapılması gerekmektedir.
