Crohn hastalığı sindirim sisteminin kronik inflamatuar bir hastalığıdır. Belirtileri yaygın olarak karın ağrısı ve ishaldir, bazen bu durum kanlı olabilir ve kilo kaybını içerebilir. Crohn hastalığının tedavisi, egzersiz ve sağlıklı beslenme gibi yaşam tarzı değişikliklerinin yanı sıra medikal ilaçlardan oluşur.
Crohn Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Crohn hastalığı olan kişiler, şiddetli belirtilerin olduğu bazı dönemler yaşayabilir, bu dönemlerin ardından haftalarca veya yıllarca sürebilen gerileme dönemleri yaşayabilir. Crohn hastalığının belirtileri, hastalığın bağırsağın neresinde meydana geldiğine ve ne kadar şiddetli olduğuna bağlıdır.
Genel olarak belirtiler şu şekildedir:
- Kronik ishal, genellikle kanlı ve mukus veya irin içeren
- Kilo kaybı
- Ateş
- Karın ağrısı ve hassasiyet
- Karında kitle veya dolgunluk hissi
- Rektal kanama
Hastalıkla ilgili komplikasyonlara bağlı olarak diğer semptomlar gelişebilir. Örneğin, rektal bölgede fistül (çeşitli organlar veya dokular arasında anormal geçiş) olan bir kişi rektum çevresinde ağrı ve sızıntıya sahip olabilir.
Crohn hastalığı, belirsiz bir etiyoloji bozukluğudur. Çoğu zaman bir otoimmün hastalık olarak düşünülmüştür, ancak araştırmalar bu hastalığın kronik iltihabın vücudun kendisine saldıran bağışıklık sisteminden kaynaklanamayacağını, aksine bağışıklık sisteminin bağırsaktaki zararsız virüse, bakteriye veya yiyeceğe saldırısının bir sonucu olduğunu göstermektedir. Bu saldırı da bağırsak yaralanmasına yol açmaktadır. Crohn hastalığı eklemler, gözler, ağız ve cilt dahil olmak üzere vücudun diğer bölümlerinin enfekte (kronik iltihaplı aktiviteye bağlı) olmasına neden olabilir. Ayrıca, Crohn hastalığı sonucu safra taşı ve böbrek taşları da oluşabilir. Ayrıca, hastalığı olan çocuklarda büyüme ve gelişme yavaşlayabilir.
Crohn Hastalığına Ne Neden Olur?
Crohn hastalığının nedeni bilinmemektedir. Bununla birlikte, bağışıklık sisteminin anormal bir tepkisinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bağırsaklarda bulunan yiyecekler veya bakteriler, Crohn hastalığı ile ilişkili kontrolsüz inflamasyona neden olabilir.
Crohn Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
Crohn hastalığını ülseratif kolit gibi diğer inflamatuar gastrointestinal hastalıklardan ayırmak için çeşitli teşhis aşamaları ve laboratuar testleri kullanılır.
İlk olarak, doktorunuz tıbbi geçmişinizi gözden geçirecektir. Gastroenterolog olan bir dâhiliye uzmanı, analiz için bağırsak dokusunu elde etmek üzere kolonoskopi yapabilir. Yemek borusu, mide ve ince bağırsağın ilk kısmı olan duodenuma bakmak için ayrıca endoskopi de yapılabilir. Kanamalı bir hastalık olduğu için tam kan sayımı da yapılması gereken testlerden biridir.
Crohn Hastalığını Nasıl Oluşur?
Crohn hastalığı sıklıkla kalıtsaldır. Crohn hastalığı olan kişilerin yaklaşık % 20’si, Crohn ya da ülseratif kolit hastaları ile yakın akraba olabilir. Ayrıca, Avrupa kökenli Yahudi halkı (Aşkenazi) hastalık için daha büyük risk altındadır.
Crohn hastalığı her yaştan insanı etkileyebilirken, öncelikle gençlerde görülen bir hastalıktır. Çoğu insan 30 yaşından önce teşhis edilir, ancak hastalık 50’li, 60’lı, 70’li ve hatta daha sonraki yaşlarda da ortaya çıkabilir.
Hastalığın Kötüleşmesini Neler Tetikler?
Crohn hastalığını tetikleyen faktörler şunlardır:
- Enfeksiyonlar (soğuk algınlığı dahil)
- Sigara içilmesi
- Bazı anti-enflamatuar ilaçlar (aspirin ve ibuprofen gibi)
Crohn Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Uygulanan tedavi yöntemleri Crohn hastalığını tamamen iyileştiremeseler de, çoğu insanın normal hayat sürmesine yardımcı olabilir. Crohn hastalığı başta ilaçlar olmak üzere sağlıklı bir diyet programı ile tedavi edilir.
